ระบบคลังข้อมูลวิจัย

ชื่อบทความ : ดุษฏีนิพนธ์ : โมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาน ตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม

สาขาบทความ : พระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ
ดุษฎีนิพนธ์เรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาองค์ประกอบโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม ๒) เพื่อพัฒนาและตรวจสอบความตรงของโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม ๓) เพื่อประเมินโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม ใช้วิธีวิจัยผสมวิธีแบบพหุระยะ แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ ๑ การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือ ผู้เชี่ยวชาญด้านการอบรมและพัฒนาพระสอนศีลธรรม นักวิชาการด้านการศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา และพระสอนศีลธรรมต้นแบบ ได้จากการเลือกแบบเจาะจง จำนวน ๙ รูป/คน เครื่องมือที่ใช้นการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย ระยะที่ ๒ การวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้แบบสอบถามเพื่อตรวจสอบความตรงของรูปแบบ กลุ่มตัวอย่างที่เหมาะสมมีขนาด ๓๙๐ คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติแบบบรรยาย สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สันวิเคราะห์เพื่อตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และวิเคราะห์ขนาดอิทธิพลทางตรงและทางอ้อมด้วยโปรแกรม LISREL และระยะที่ ๓ การวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสนทนากลุ่มโดยผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านการบริหารสถานศึกษา จำนวน ๑๐ รูป/ คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และประเมินรูปแบบโดยใช้การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา จำนวน ๕ คนและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ความถี่ และค่าเฉลี่ย ผลการวิจัยพบว่า ๑. องค์ประกอบโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรม ของพระสอนศีลธรรม ซึ่งประกอบด้วย ๔ องค์ประกอบ ได้แก่ ๑) คุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ ๒) วิธีการพัฒนาภาวะผู้นำ ๓) ไตรสิกขา และ ๔) ภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม ๒. การพัฒนาโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรม ของพระสอนศีลธรรม ได้นำองค์ประกอบที่สำคัญต่าง ๆ มาวิเคราะห์ทางสถิติ โดยนำเสนอเป็นโมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุ มีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (Chi-square = ๔๕.๒๓, df= ๓๕, p = ๐.๑๑๕๔, GFI = ๐.๙๘๖ AGFI = ๐.๙๔๔, RMR = ๐.๐๑๙๖) มีค่าสัมประสิทธิ์พยากรณ์ (R-SQUARE) ของสมการโครงสร้างตัวแปรภายในแฝงของภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณ (SPIRIT) มีค่าสัมประสิทธิ์การพยากรณ์เท่ากับ ๐.๘๐๓ แสดงว่า ตัวแปรภายในโมเดล คือ คุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ (CHAR), วิธีการพัฒนาภาวะผู้นำ (PDCA) และไตรสิกขา (TRISIK) สามารถอธิบายความแปรปรวนของภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณ (CHAR) ได้ร้อยละ ๘๐.๓๐ ๓. การประเมินโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรม ของพระสอนศีลธรรม ผลการตรวจสอบพบว่า มีความเหมาะสม มีความถูกต้อง มีความเป็นไปได้ในการปฏิบัติ และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ และสรุปองค์ความรู้จากการวิจัยมาพัฒนาเป็นโมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณตามหลักพุทธธรรมของพระสอนศีลธรรม ได้เป็น MONK Model เพื่อให้ง่ายต่อการนำไปปรับใช้ได้จริงของพระสอนศีลธรรม

ผู้แต่ง : พระมหากัมพล อตฺถปาโล (ชำนาญ)

ผู้แต่ง(ร่วม)

ปีที่เผยแพร่ : 2567

ได้รับการสนับสนุน/ต้นสังกัด : วัดพระธรรมกาย

สถานที่จัดเก็บ : ศูนย์สื่อการเรียนรู้พระพุทธศาสนา สำนักการศึกษา วัดพระธรรมกาย

ไฟล์ .pdf : เปิดไฟล์บทความ

จำนวนการอ่าน 255 ครั้ง